Καθώς μπήκα στη φάση της εμμηνόπαυσης, άρχισα να παρατηρώ αλλαγές στο σώμα μου — κάποιες αναμενόμενες, άλλες πιο απρόσμενες. Ανάμεσά τους και η αύξηση της χοληστερίνης, παρόλο που γυμνάζομαι καθημερινά, δεν έχω πάρει βάρος και προσέχω τη διατροφή μου…. έτσι θέλησα να καταλάβω βαθύτερα τι συμβαίνει.
Αναζητώντας απαντήσεις, στράφηκα —όπως κάνω πάντα— στην Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική. Ήθελα να δω πώς εξηγεί αυτή η σοφία της Ανατολής τη χοληστερίνη, τι σημαίνει ενεργειακά για το σώμα και πώς μπορούμε να τη ρυθμίσουμε μέσα από την ισορροπία του Qi, την ενίσχυση της Σπλήνας και του Ήπατος, και μικρές αλλαγές στην καθημερινότητά μας.
Έχω ξεκινήσει να εφαρμόζω όλα όσα θα μοιραστώ παρακάτω — αλλαγές στη διατροφή, τον τρόπο ζωής και την ενεργειακή φροντίδα του οργανισμού. Είμαι ακόμη στη διαδικασία, και περιμένω με ενδιαφέρον τα αποτελέσματα των επόμενων εξετάσεων. Παρ’ όλα αυτά, νιώθω ήδη ότι το σώμα μου ανταποκρίνεται θετικά, με περισσότερη ηρεμία, ενέργεια και αίσθηση εσωτερικής ισορροπίας.
Κι έτσι, αποφάσισα να γράψω αυτό το άρθρο — για να μοιραστώ μαζί σου όσα ανακαλύπτω στην πορεία, με την ελπίδα να σε εμπνεύσω κι εσένα να φροντίσεις τον εαυτό σου με ευαισθησία, επίγνωση και αγάπη. 💛
Τι είναι η χοληστερίνη – Δυτική Ιατρική
Η χοληστερίνη δεν είναι από τη φύση της κακή, αντιθέτως είναι μια λιπαρή ουσία που παίζει σημαντικό ρόλο στη δομή των κυττάρων και την παραγωγή βιταμίνης D και την παραγωγή ορμονών.
Τύποι χοληστερίνης:
Λιποπρωτεΐνες υψηλής πυκνότητας (HDL)
Αυτός είναι ο γνωστός «καλός τύπος» χοληστερίνης. Η HDL μεταφέρει τη «κακή» χοληστερίνη από την κυκλοφορία του αίματος προς το ήπαρ, όπου διασπάται και αποβάλλεται από τον οργανισμό.
Λιποπρωτεΐνες χαμηλής πυκνότητας (LDL)
Η LDL είναι η λεγόμενη «κακή» χοληστερίνη. Όταν τα επίπεδα της LDL είναι υψηλά, μπορεί να συσσωρεύεται στα τοιχώματα των αρτηριών, σχηματίζοντας πλάκες που στενεύουν τη ροή του αίματος.
Τριγλυκερίδια
Αυτός είναι ο πιο συχνός τύπος λίπους στο σώμα. Τα τριγλυκερίδια αποθηκεύουν την περίσσεια ενέργειας που προέρχεται από τη διατροφή. Όταν τα επίπεδά τους είναι υψηλά, και συνδυάζονται με υψηλή LDL, μπορεί να προκαλέσουν συσσώρευση λίπους στις αρτηρίες.
Ολική Χοληστερίνη (TC)
Η ολική χοληστερίνη είναι το άθροισμα όλων των ειδών χοληστερίνης που κυκλοφορούν στο αίμα — της HDL (καλής), της LDL (κακής) και ενός ποσοστού των τριγλυκεριδίων.
Παράγοντες υψηλής LDL, υψηλών τριγλυκεριδίων και χαμηλής HDL
Η αύξηση της χοληστερίνης συνήθως συνδέεται με την ηλικία (στην εμμηνόπαυση συχνά αυξάνεται), την υψηλή αρτηριακή πίεση, το υπερβολικό βάρος, το οικογενειακό ιστορικό και το χρόνιο στρες.
Η αύξηση στα επίπεδα χοληστερίνης σε σύγκριση με εκείνα που υπάρχουν στην υγιή κατάσταση είναι ένδειξη δυνητικού καρδιαγγειακού κινδύνου, όχι όμως και η αιτία του.
Όρια χοληστερίνης
Ποια είναι όμως τα επίπεδα της φυσιολογικής χοληστερίνης και πότε γίνεται επικίνδυνη.
Ακολουθεί ενδεικτικός πινακας από το άρθρο (https://acupuncturetoday.com/article/31564-the-yin-and-yang-of-cholesterol-hyperlipidemia).
| Λιπίδιο | Επιθυμητό | Οριακό | Υψηλού Κινδύνου |
|---|---|---|---|
| Ολική Χοληστερίνη (TC) | <200 | 200–239 | >240 |
| LDL (Κακή Χοληστερίνη) | <130 | 131–159 | >160 |
| HDL (Καλή Χοληστερίνη) | >45 | 35–45 | <45 |
| Τριγλυκερίδια | <150 | 150–500 | >500 |
Υπάρχουν διαφορές στα όρια των Λιπιδίων μεταξύ ιατρικών κέντρων. Επίσης τα όρια της χοληστερίνης έχουν πέσει σημαντικά τα τελευταία χρόνια (https://peptiko.gr/ypsili-cholisterini-kai-triglykeridia/)
Μπορείτε να διαβάσετε πολύ ενδιαφέροντα και ανατρεπτικά στοιχεία απο έρευνες για την Χοληστερίνη στο Κεφάλαιο 15 του βιβλίου του Dr. Δημήτρη Τσουκαλά, “Το Σώμα Σου Είναι Γενετικά Προγραμματισμένο να Είναι Υγιές”. Τα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι ούτε τα πολύ υψηλά ούτε τα πολύ χαμηλά επίπεδα χοληστερίνης είναι επιθυμητά, καθώς και τα δύο άκρα συνδέονται με αυξημένους κινδύνους για την υγεία.
“Φαίνεται λοιπόν ότι το σώμα του καθενός από εμάς είναι γενετικά προγραμματισμένο να διατηρεί τα επίπεδα χοληστερίνης σταθερά γύρω από ένα όριο, το οποίο είναι προκαθορισμένο και διαφορετικό για κάθε άτομο.
“Πράγματι, έπειτα από τριάντα χρόνια παρακολούθησης, τα δεδομένα από τη Μελέτη Φράμιγχαμ έχουν συνδέσει τα χαμηλά επίπεδα της χοληστερίνης με σημαντική αύξηση τόσο στη συνολική θνησιμότητα όσο και στη θνησιμότητα που οφείλεται σε αγγειακά αίτια, ιδιαίτερα μετά την ηλικία των 50 ετών. Έχει επαληθευτεί ότι, μετά την ηλικία των 50 ετών, τα χαμηλά επίπεδα της χοληστερίνης, και της LDL (κακή χοληστερίνη) ειδικότερα, συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου. Γνωρίζουμε τώρα ότι όσο πιο πολύ μειώνονται τα επίπεδα της χοληστερίνης, τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου.
Πως κατανοούμε την υψηλή χοληστερίνη στην Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική
Στην Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική (Π.Κ.Ι.), δεν υπάρχει σαφής ορισμός για την υψηλή χοληστερίνη. Θεωρείται εκδήλωση μιας εσωτερικής ανισορροπίας στο σώμα. Συγκεκριμένα συνδέεται με έναν συνδυασμό εσωτερικών ανισορροπιών, που επηρεάζουν κυρίως τα όργανα Σπλήνα, Ήπαρ και Νεφρά και απαιτούν εξατομικευμένη προσέγγιση, όπως κάνουμε πάντα στην Π.Κ.Ι.
Οι κακές διατροφικές συνήθειες (επεξεργασμένες τροφές και ζάχαρη) , η υπερκατανάλωση λιπαρών, κρύων τροφών ή κρύων ροφημάτων, η κατανάλωση αλκοόλ, τα άτακτα γεύματα, θεωρείται ότι αποδυναμώνουν τη λειτουργία του Σπλήνα – ανεπάρκεια yang Σπλήνα-, οδηγώντας στη συσσώρευση Ζέστη – Υγρασία.
Ο συσσώρευση ζέστης και υγρασίας ονομάζεται Φλέγμα και εμποδίζει τη φυσιολογική ροή του αίματος, προκαλώντας στάση του Αίματος.
Επιπλέον, το άγχος, συναισθηματική ανισορροπία, ο καθιστικός τρόπος ζωής, η έλλειψη άσκησης και ο ανήσυχος ύπνος επηρεάζουν την κυκλοφορία του Qi και του αίματος, προκαλώντας Στάση Qi του Ήπατος ή/ και ανεπάρκεια αίματος, και παραγωγή Φωτιάς στο Ήπαρ, η οποία σταδιακά καταλήγει σε ανεπάρκεια Yin του Ήπατος και των Νεφρών
Τέλος η κληρονομική ή γονιδιακή χοληστερίνη, καθώς και η ιδιοσυγκρασία στην ΠΚΙ σχετίζονται με την Πεμπτουσία των Νεφρών. Στην περίπτωση αυτή μπορεί να έχουμε ανεπάρκεια yin, yang, jing των Νεφρών.
Διατροφή και Βότανα
Τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα παίζουν σημαντικό ρόλο στη δημιουργία χοληστερίνης και υπερλιπιδαιμίας. Η κατανάλωση ζάχαρης, πολυακόρεστων λιπαρών (όπως φυτικά έλαια), επεξεργασμένων
υδατάνθράκων (αλεύρια, ζυμαρικά, αναψυκτικά) και αλκοόλ συγκαταλέγονται στους κυριότερους παράγοντες που συμβάλλουν στην αύξηση των επιπέδων χοληστερίνης στο αίμα.
Τροφές που βοηθούν στη μείωση της χοληστερίνης:
- Όσπρια, όπως φακές, ρεβίθια και κόκκινα φασόλια
- Μήλα ή εσπεριδοειδή όπως πορτοκάλια, σταφύλια και μούρα
- Πολλά φρούτα, λαχανικά (κυρίως πράσινα φυλλώδη) και χ΄όρτα
- Βρώμη και κριθάρι
- Λιπαρά ψάρια, όπως οι σαρδέλες και το σκουμπρί
- Καλά λιπαρά, όπως ελιές, ελαιόλαδο, αβοκάντο, λάδι καρύδας
- Ξηροοί καρποί, όπως καρύδια, αμύγδαλα και σπόροι όπως σουσάμι (ταχίνι), λιναρόσπορο, κολοκυθόσπορο, ηλιόσπορο χωρίς αλάτι
Βότανα που βοηθούν στη μείωση της χοληστερίνης:
Κουρκουμάς: σε ρόφημα, στο φαγητό, σε συμπλήρωμα διατροφής
Κράταιγος (Hawthorn): σε ρόφημα ή σε βάμμα
Κόκκινο ζυμωμένο ρύζι (Red yeast rice): δεν το έχω βρει σε φυσική μορ΄φη στην Ελλάδα παρα μόνο σε συμπληρώματα.
Επιπλέον οδηγίες
Όταν πρόκειται για την υψηλή χοληστερίνη, τόσο η Δυτική όσο και η Ανατολική Ιατρική συμφωνούν ότι οι αλλαγές στον τρόπο ζωής είναι απαραίτητες, προκειμένου να αντιστραφεί η κατάσταση και να προληφθούν πιο σοβαρές διαταραχές.
- Άσκηση καθημερινά και υγιές σωματικό βάρος.
- Διέκοψε το κάπνισμα.
- Πιές άφθονό νερό και εάν νιώθεις ξηρασία πρόσθεσε ηλεκτρολύτες.
- Δώσε χρόνο κάθε μέρα για ξεκούραση και χαλάρωση.
- Βρες έναν τρόπο που σου ταιριάζει για να διατηρείς χαμηλά τα επίπεδα στρες – εξασκήσου σε διαλογισμό, Tai Qi, yoga ή τεχνικές χαλάρωσης και βαθειές ήρεμες αναπνοές.
Αντιμετώπιση Ολιστική
Η αντιμετώπιση της αύξησης της χοληστερίνης —όπως και κάθε ανισορροπίας στο σώμα— χρειάζεται χρόνο, συνέπεια και φροντίδα. Δεν πρόκειται μόνο για αριθμούς στις εξετάσεις, αλλά για μια βαθύτερη διαδικασία επανασύνδεσης με το σώμα μας και τις πραγματικές του ανάγκες.
Από τη δική μου εμπειρία και την πρακτική μου, βλέπω καθημερινά πόσο αποτελεσματικός μπορεί να είναι ο Βελονισμός στην εξισορρόπηση του νευρικού και ορμονικού συστήματος, στη ρύθμιση του μεταβολισμού και στη μείωση του στρες — παράγοντες που συνδέονται άμεσα με τη χοληστερίνη. Το Σιάτσου, με τον ήπιο και βαθύ του τρόπο, βοηθά το σώμα να ξεμπλοκάρει την ενέργεια, να ηρεμήσει και να ενεργοποιήσει τους φυσικούς μηχανισμούς αυτορρύθμισης.
Παράλληλα, η σωστή διατροφή και η χρήση βοτάνων ενισχύουν αυτή τη διαδικασία από μέσα προς τα έξω — θρέφουν, καθαρίζουν και στηρίζουν τη λειτουργία του Ήπατος, της Σπλήνας και της Καρδιάς. Όταν όλες αυτές οι προσεγγίσεις συνδυάζονται, δημιουργούν ένα ολιστικό σύστημα φροντίδας, που δεν στοχεύει μόνο στα συμπτώματα, αλλά στη ρίζα της ανισορροπίας.
Πιστεύω βαθιά ότι η θεραπεία είναι μια πορεία επιστροφής στην ισορροπία — σωματική, ψυχική και ενεργειακή. Και μέσα από αυτήν τη διαδικασία, μπορούμε να ξαναβρούμε την ελαφρότητα, τη ζωτικότητα και την ηρεμία που αξίζουμε σε κάθε στάδιο της ζωής μας.
