Στην Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική τα εσωτερικά όργανα είναι 12, αντιστοιχούν σε Μεσημβρινούς με τα ίδια ονόματα και χωρίζονται σε Zang & Fu.
Όργανα Zang
Τα Zang όργανα είναι συμπαγή και έχουν την ιδιότητα να παράγουν και να συσσωρεύουν ζωτικές ουσίες. Καθορίζουν τη λειτουργία όλων των οργάνων και των fu και ελέγχουν τις πνευματικές και συναισθηματικές δραστηριότητες του ατόμου. Έχουν χαρακτήρα yin.
Τα Zang όργανα είναι: Πνεύμονες, Σπλήνα, Καρδιά, Περικάρδιο, Νεφρά και Ήπαρ.
Όργανα Fu
Τα Fu όργανα είναι κοίλα, κενά όργανα και έχουν την ιδιότητα να υποδέχονται, να επεξεργάζονται με την βοήθεια των Zangm να διακινούν, να αποβάλλουν την τροφή και το νερό. Παρουσιάζουν συχνά στάση ενέργειας Qi λόγω σχήματος και επηρεάζονται εύκολα από συναισθηματικό στρες, το οποίο επίσης προκαλεί διαταραχές στην φυσιολογική κίνηση του Qi. Επίσης διακινούν και αποβάλλουν την ενεργειακή υπερβολή των συγγενών zang οργάνων. Έχουν χαρακτήρα yang.
Τα Fu όργανα είναι: Παχύ Έντερο, Στομάχι, Λεπτό Έντερο, Τριπλός Θερμαστής, Ουροδόχος Κύστη και Χοληδόχος Κύστη.
Λειτουργίες των Οργάνων και ενδεικτική παθολογία
ΝΕΡΟ
Νεφρά – Zang
- Αποθηκεύει την πεμπτουσία Jing (yin), τη Yuan Qi (yang) και στεγάζει τη πύλη της ζωής Mingmen. Κυβερνά τη γέννηση, ανάπτυξη και αναπαραγωγή: προβλήματα κληρονομικότητας, ανάπτυξης, γονιμότητας, σεξουαλικότητας, χρόνιες παθήσεις, ορμονικά προβλήματα, χρόνια κούραση, ρίγη, ίλιγγος, φτωχή μνήμη, νυχτερινοί ιδρώτες, μαύροι κύκλοι στα μάτια
- Κυβερνά το νερό (αποβολή υγρών, μεταβολισμό) και τις κατώτερες οπές: ακράτεια ούρων, κοπράνων, αφθονία ή έλλειψη ούρων, χρόνια έκκριση υγρών από τον κόλπο, οιδήματα κάτω άκρων, σακούλες στα μάτια
- Ελέγχει τα οστά, το μυελό (μυαλό, νεύρα, νωτιαίος μυελός), τα δόντια, τα αυτιά και τα μαλλιά της κεφαλής: οστεοπόρωση, αδύναμα κόκαλα και δόντια, προβλήματα γονάτων και μέσης (οσφυαλγία) , αρθριτικά, αρθρίτιδα, προβλήματα ακοής., πρόωρη διαταραχή μαλλιών (γκρίζα, πτώση, λεπτά), νευρολογικά προβλήματα, διανοητικά προβλήματα
- Παθολογικό Συναίσθημα: φόβος επιβίωσης, φοβίες
Ουροδόχος Κύστη – Fu
- Ελέγχει την παραγωγή, αποθήκευση και αποβολή των ούρων: προβλήματα ούρησης, ακράτεια, συχνοουρία ή έλλειψη ούρων, σκούρα ή θολά ούρα, ουρολοίμωξη, ουρολιθίαση, προστατίτιδα
- Θέματα που σχετίζονται με την πορεία του μεσημβρινού: πόνοι και προβλήματα πλάτης, Σ.Σ., μέσης, λάθος στάση σώματος, ένταση στην πλάτη, προβλήματα αυτόνομου νευρικού συστήματος, νευρική ένταση, προβλήματα στον αχίλλειο τένοντα, κρύα κάτω άκρα
- Παθολογικό Συναίσθημα: βάρος στην πλάτη από φόβους, ζήλια, ενοχή, καταπιεσμένα συναισθήματα που αποθηκεύονται στο κεντρικό νευρικό σύστημα στην Σπονδυλική στήλη
ΞΥΛΟ
Ήπαρ / Συκώτι – Zang
- Ρυθμίζει την ομαλή κυκλοφορία του Qi. Επηρεάζει τη λειτουργία του πεπτικού, τα συναισθήματα και την παραγωγή της χολής: μυϊκά μπλοκαρίσματα-συσπάσεις, πόνοι, κράμπες, μουδιάσματα, πονοκέφαλοι, κόμπος στο λαιμό, πόνος και διάταση στο σώμα, τικ, φουσκώματα, δυσπεψία, κολίτιδα, δυσκοιλιότητα, λόξιγκας, κυκλοθυμία, κατάθλιψη, ευερεθιστότητα
- Αποθηκεύει το αίμα. Επηρεάζει την συνολική κατάσταση του οργανισμού, την έμμηνο ρύση και το γεννητικό σύστημα: τοξίνες στον οργανισμό, αιμορροΐδες, απότομη αιμορραγία λόγω φωτιάς, κόπωση, ζαλάδες, δυσμηνόρροια, προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο, γυναικολογικά προβλήματα
- Ελέγχει τους τένοντες, νύχια, μάτια, δάκρυα: τενοντο-μυϊκοί σπασμοί, δυσκαμψία (και συναισθηματική), τενοντίτιδες, προβλήματα στις αρθρώσεις, σπασμένα νύχια, ξηροφθαλμία, κακή όραση, κνησμός, πόνος στα μάτια, φωτοφοβία, τσίμπλες
- Παθολογικό Συναίσθημα: Θυμός, νεύρα, στρες, προσοχή στη λεπτομέρεια, κυκλοθυμία, ευερεθιστότητα, κατάθλιψη, πολλά όνειρα, εφιάλτες
Το Ήπαρ θεωρείται ο Στρατηγός – θέτει το όραμα: φιλοδοξία, υπερβολικός προγραμματισμός, μη ευελιξία, έλεγχος, εξουσία, εργασιομανία, έλλειψη στόχων, δημιουργικότητας
Χοληδόχος Κύστη – Fu
- Αποθηκεύει και εκκρίνει την χολή, η οποία παράγεται στο Ήπαρ και συμμετέχει στην διαδικασία της πέψης: πίκρα, πικρή γεύση στο στόμα, λίθοι στη χολή, πεπτικά προβλήματα, ρέψιμο και μετεωρισμός
- Θέματα που σχετίζονται με την πορεία του μεσημβρινού: σφίξιμο στον αυχένα και στους ώμους, ημικρανίες, πόνοι στα πλάγια του σώματος, ισχιαλγία, ακαμψία στις αρθρώσεις
- Παθολογικό Συναίσθημα: αναποφάσιστος, δειλός, έλλειψη δημιουργικότητας, ντροπαλότητα, έλλειψη θάρρους για υλοποίηση σχεδίου, οράματος από το Ήπαρ, ανυπόμονος, υπερβολική τάξη, υπερβολικές ευθύνες ή/και αποφάσεις
ΦΩΤΙΑ
Καρδιά– Zang
- Κυβερνά τα συναισθήματα, την πνευματικότητα και την νόηση: διανοητική και ψυχική κόπωση, νευρική ένταση και στρες, σφίξιμο στο ηλιακό πλέγμα, συναισθηματική ανισορροπία, καρδιοπάθειες, ταχυπαλμία, στηθάγχη, υπέρταση, αρρυθμία, πόνο στο στήθος
- Παράγει και κινεί το αίμα: χλωμάδα ή κόκκινο πρόσωπο, κόπωση
- Ελέγχει τα αγγεία, τον ιδρώτα, τον ύπνο και τη μνήμη: υπερβολικός ιδρώτας, αϋπνίες, φτωχή μνήμη
- Εκδηλώνεται στην έκφραση του προσώπου (ο καθρέπτης του νου), των ματιών και του λόγου : δυσκολία έκφρασης, υπερβολική ομιλία
- Παθολογικό Συναίσθημα: όλα τα έντονα συναισθήματα επηρεάζουν την Καρδία, έλλειψη όρεξης για φαγητό και για τη ζωή (κατάθλιψη), απογοήτευση, κρίση υστερίας, γέλιου, κλάματος, ανικανότητα έκφρασης συναισθημάτων, προβλήματα στη σχέση με τον εαυτό μας
Λεπτό έντερο–Fu
- Διαχωρίζει, απορροφά και αποσυνθέτει την τροφή και τα υγρά: δυσαπορρόφηση τροφών, υποσιτισμός, αναιμία, κούραση, δυσκοιλιότητα, διάρροια
- Θέματα που σχετίζονται με την πορεία του μεσημβρινού: πόνους στους ώμους, ωμοπλάτες, αυχένα, χέρια, αγκώνα, προβλήματα αυτιών, πονόδοντος κάτω γνάθου, εμμηνορρυσιακός πόνος, προβλήματα στις ωοθήκες (εσωτερικός μεσημβρινός)
- Παθολογικό Συναίσθημα: αδυναμία διάκρισης σωστού – λάθους, ανικανότητα να εκμεταλλευτούν τις ικανότητες τους, απογοήτευση, αμφισβήτηση εαυτού, ανήσυχοι, υπερκινητικοί, τρώνε γρήγορα, σοκ -τραύμα
Περικάρδιο – Zang
- Το εξωτερικό περίβλημα της καρδιάς, την προστατεύει από τους εξωγενείς βλαπτικούς παράγοντες και κυρίως τη ζέστη, υψηλός πυρετός, ανησυχία, δυσκολία στον ύπνο, ταχυπαλμία, αρρυθμία, κακή κυκλοφορία, αρτηριακή πίεση, κόπωση, πόνο στο στήθος, παρόμοιες δυσλειτουργίες με την Καρδιά
- Θέματα που σχετίζονται με την πορεία του μεσημβρινού: πόνους στο στήθος. χέρια, καρπούς, παλάμες
- Παθολογικό Συναίσθημα: προβλήματα στη σχέση με τον σύντροφό μας ή τους κοντινούς μας ανθρώπους, υπερπροστατευτισμός
Τριπλός Θερμαστής – Fu
- Δεν θεωρείται φυσικό όργανο αλλά συντονιστής, που συνδέει την κίνηση του Qi στους 3 θερμαστές δηλαδή σε όλα τα όργανα: χρόνιες ασθένειες, εξασθένηση, δίνει γενική τόνωση στο σώμα, τονώνει το ανοσοποιητικό σύστημα
- Διανέμει την yuan Qi, ρυθμίζει τη δίοδο των υγρών και της θερμοκρασίας στους μεσημβρινούς και στα όργανα: ευαισθησία στις αλλαγές θερμοκρασίας και στην υγρασία, ευαίσθητο δέρμα, αλλεργίες, φλεγμονές του λεμφικού συστήματος, ούλων και μήτρας, κακή κυκλοφορία, δερματολογικά προβλήματα, χαμηλός πυρετός (δέκατα)
- Θέματα που σχετίζονται με την πορεία του μεσημβρινού: πονοκέφαλος στο πλάι του κεφαλιού και στους κροτάφους – ημικρανίες, πόνος και λοίμωξη στα αυτιά
- Παθολογικό Συναίσθημα: προβλήματα στη σχέση μας με το κοινωνικό σύνολο, αντικοινωνικός, όταν νιώθουμε «σπασμένοι στα δύο» .
ΓΗ
Σπλήνας – Zang
- Ο Σπλήνας ελέγχει συνολικά το πεπτικό σύστημα, κυβερνάει τη μεταφορά και τη μεταμόρφωση της τροφής και των υγρών σε Qi σε όλο το σώμα: οποιοδήποτε πεπτικό πρόβλημα, ανορεξία, βουλιμία, φουσκώματα, αίσθημα βάρους, διάρροια, αέρια, κατακράτηση υγρασίας, οιδήματα, ανάγκη για γλυκά, γρήγορη λήψη φαγητού
- Κυβερνά το αίμα, διατηρώντας το στα αγγεία. Συμβάλλει στη δημιουργία του αίματος μέσω της τροφής: αιμορραγίες, αιμορροΐδες, δυσμηνόρροια, κρύα άκρα, αναιμία
- Ελέγχει τους μύες και τα 4 άκρα: πλαδαρότητα, αδυναμία άκρων, προβλήματα στην εσωτερική άρθρωση του γονάτου, κρύα άκρα, κόπωση
- Κυβερνά το ανοδικό Qi, διατηρώντας τα όργανα στη θέση τους: κατακράτηση τροφής κολίτιδες, πτώση οργάνων
- Εκδηλώνεται στο στόμα και στα χείλη: αγευσία, ωχρά, σκασμένη χείλη
- Παθολογικό Συναίσθημα: πολύ σκέψη, εμμονές, ανησυχία, ανικανότητα συγκέντρωσης, έλλειψη γείωσης, ανασφάλεια
Στομάχι – Fu
- Ελέγχει την αποσύνθεση της τροφής: λιγούρες για φαγητό, γαστρίτιδα, καούρα
- Κινεί την ενέργεια προς τα κάτω για την αποβολή των άχρηστων ουσιών και υγρών μέσω των εντέρων: γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση που οδηγεί σε ρεψίματα, εμετό, ξινίλες λόξιγκα, στάση / κατακράτηση τροφής στο στομάχι που οδηγεί σε πρήξιμο, πόνο, καούρες, ξηρό στόμα, δυσοσμία, ουλίτιδα
- Παθολογικό Συναίσθημα: ανικανοποίητες επιθυμίες, δεν “χορταίνει”, πολύ σκέψη, ανησυχία, έλλειψη γείωσης, δεν “χωνεύει” κάτι που έχει συμβεί
ΜΕΤΑΛΛΟ
Πνεύμονας – Zang
- Κυβερνά την αναπνοή και το Qi: αναπνευστικά προβλήματα, δύσπνοια, εύκολο λαχάνιασμα, αδύναμη φωνή, συχνές ρινίτιδες, εύκολη κόπωση, άσθμα
- Ελέγχει την κατανομή της Wei Qi (προστατευτικό Qi): συχνά κρυώματα, χαμηλό ανοσοποιητικό σύστημα, αλλεργίες, συμφόρηση στο στήθος, βήχας
- Ρυθμίζει τις διόδους των υγρών στο σώμα (την προς τα κάτω κίνηση των υγρών και του Qi) και τον μεταβολισμό: οιδήματα στο πρόσωπο, ξηρασία στα αισθητήρια όργανα, στις αρθρώσεις, έλλειψη ή υπερβολή ιδρώτα, φλέγματα στο λαιμό
- Ελέγχει το δέρμα, τις τρίχες του σώματος, τις φωνητικές χορδές και τη μύτη: δερματικά προβλήματα, ξηροδερμία, αδύναμη φωνή, συχνά μπουκώματα, ρινίτιδες, πολύποδες στη μύτη, αοσμία, ξηρασία στη μύτη
- Παθολογικό Συναίσθημα: Θλίψη, Μελαγχολία, πένθος, απώλεια, έλλειψη ή υπερβολή οριοθέτησης, έλλειψη αυτοαξίας, έλλειψη προσωπικού χώρου
Παχύ Έντερο – Fu
- Ελέγχει την αποβολή των υπολειμμάτων της τροφής (κόπρανα): δυσκοιλιότητα, διάρροια, αίσθημα καύσου στον πρωκτό, δερματικά προβλήματα λόγω μη αποβολής κοπράνων
- Βάση της πορείας του μεσημβρινού: πόνους στα χέρια,αγκώνες, ώμους, συμφόρηση μύτης, βήχας, πονόδοντος στην άνω γνάθο, ευεργετεί τον λαιμό και σε συνεργασία με τον Πνεύμονα βοηθάει στα αναπνευστικά προβλήματα
- Παθολογικό Συναίσθημα: εγκράτεια συναισθημάτων και άχρηστων σκέψεων, αρνητισμός, αδυναμία να αφήνομαι με εμπιστοσύνη
