Οι 5 Ζωτικές Ουσίες σύμφωνα με την Π.Κ.Ι. είναι τα πιο σημαντικά συστατικά του οργανισμού που χρειάζεται να βρίσκονται σε επάρκεια και να κυκλοφορούν ομαλά χωρίς στασιμότητα για να είμαστε υγιείς.
- οι 3 Θησαυροί. Πεμπτουσία, Qi, Πνεύμα
- το Αίμα
- Σωματικά Υγρά
Αίμα (Xue)
Ο Σπλήνας που εκπροσωπεί το πεπτικό σύστημα στην ΠΚΙ, απορροφά από τις τροφές και τα υγρά τα ωφέλιμα συστατικά και τα στέλνει στην Καρδιά και στους Πνεύμονες για να εμπλουτίσουν το αίμα, το οποίο στη συνέχεια συνδέεται με τα Νεφρά και κυκλοφορεί στα αιμοφόρα αγγεία.
Λειτουργίες του αίματος
- Θρέφει και ενυδατώνει τα όργανα και τους ιστούς του σώματος
- Το αίμα θρέφει το Qi, ενώ το Qi κινεί το αίμα
- Το αίμα θρέφει το Shen και επηρεάζει τη Hun.
Τα όργανα που σχετίζονται με το αίμα στην ΠΚΙ, είναι Σπλήνας, Ήπαρ, Καρδιά
Παθολογία του Αίματος
- Ανεπάρκεια. Δημιουργείται από υπερβολική αιμορραγία (τραυματισμός, επέμβαση), ανεπάρκεια του Σπλήνα να παράγει αίμα, που οδηγεί σε ανεπάρκεια αίματος Καρδιάς και Ήπατος.
Συμπτώματα: ωχρότητα, ατονία, απάθεια, κόπωση, ψυχοσυναισθηματικές διαταραχές, ξηρότητα, τριχόπτωση, ίλιγγος, θολή όραση, αϋπνία, αίσθημα παλμών, μούδιασμα, καθυστέρηση στην έμμηνο ρύση, αμηνόρροια.
- Στάση. Δημιουργείται από κρύο, στάση Qi, ανεπάρκεια Qi ή αίματος, τραυματισμούς. Συνήθως συμβαίνει στο Ήπαρ και στην Καρδιά.
Συμπτώματα: σκούρα χείλη, μωβ νύχια, σταθερός, διαξιφιστικός και ισχυρός πόνος, πήγματα στην έμμηνο ρύση, μειωμένο αίμα στην έμμηνο ρύση, κόκκινα στίγματα στο δέρμα, φλεβίτιδα.
- Φωτιά. Δημιουργείται από εισβολή εξωγενή βλαπτικά΄΄ο παράγοντα – ζέστη, συναισθηματική ένταση κυρίως θυμό. Συνήθως συμβαίνει στο Ήπαρ και στην Καρδιά.
Συμπτώματα: αίσθημα ζέστης, πυρετός, δερματικά κόκκινα εξανθήματα, αιμορραγία, αίσθημα ανησυχίας, αϋπνία, ένταση.
Σωματικά Υγρά
Όλα τα υγρά του σώματος όπως σάλιο, δάκρυα, ρινική απόκριση, ιδρώτας και ούρα, δημιουργούνται από την μεταμόρφωση της τροφής και των υγρών με την λειτουργία του Σπλήνα. Διαχωρίζονται στην θεωρία αλλά όχι στην κλινική πράξη, σε:
- Jin: τα πιο διάφανα υγρά ενυδατώνουν μύες και δέρμα, εξέρχονται ως ιδρώτας, δάκρυα, σάλιο.
- Ye: τα πιο θολά υγρά ενυδατώνουν τα εσωτερικά όργανα, ιστούς, κόκκαλα, αρθρώσεις, εγκέφαλο και νωτιαίο μυελό.
Τα όργανα που κινούν τα υγρά και ρυθμίζουν τον μεταβολισμό είναι: Νεφρά, Σπλήνας, Πνεύμονες και Τριπλός Θερμαστής.
Παθολογία των υγρών
- Ανεπάρκεια. Δημιουργείται από εισβολή εξωγενή βλαπτικό παράγοντα – ξηρασία, ανεπαρκής ενυδάτωση του οργανισμού, ανεπάρκεια Σπλήνα ή ανεπάρκεια yin Νεφρών, ή ανεπάρκεια yin Πνεύμονα.
Συμπτώματα: Ξηρότητα, ξηρά σκασμένα χείλη, λαιμός, δέρμα, κόπρανα, μειωμένα ούρα.
- Συσσώρευση υγρασίας. Δημιουργείται από εισβολή εξωγενή βλαπτικό παράγοντα -υγρασία, διατροφή με υπερβολική υγρασία (ζάχαρη, γαλακτοκομικά, αλεύρι), ανεπάρκεια yang Πνευμόνων, ανεπάρκεια yang Σπλήνα, ανεπάρκεια yang Νεφρών
Συμπτώματα: σε όλο το σώμα – οιδήματα, βάρος, πόνος με αίσθηση βάρους
Στον Πνεύμονα – βλέννες στο αναπνευστικό, καταρροή, φλέγματα, άσθμα, βήχας
Στην Καρδιά – ταραχή, ζαλάδα, αίσθημα παλμών, μανιοκαταθλιπτική συμπεριφορά
Στο Σπλήνα και έντερα – πόνος, βάρος, διάταση στην κοιλία, διάρροια, εμετός, βορβορυγμοί, τυμπανισμός.
Φλέγμα
Η έννοια του φλέγματος στην Π.Κ.Ι. είναι διαφορετική από αυτή που γνωρίζουμε (έκκριση βλέννας από το στόμα σε παθολογία των πνευμόνων).
Το φλέγμα στην ΠΚΙ, δημιουργείται ύστερα από μακροχρόνια στάση υγρασίας στο σώμα, σε συνδυασμό με παθολογική φωτιά που δημιουργεί ξηρασία και “στερεοποιεί” την υγρασία, δημιουργώντας μάζες.
Συμπτώματα εμφανούς φλέγματος: κύστες, όζοι, όγκοι, αποβολή φλέγματος από το στόμα, συσσώρευση λίπους, αθηρωματικές πλάκες στις αρτηρίες, κυστική ακμή. Το φλέγμα μπορεί να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε όργανο. Ως σύνδρομο το φλέγμα εμφανίζεται στον Σπλήνα και στους Πνεύμονες
Συμπτώματα άυλου φλέγματος: ζαλάδα, θολούρα στο νου, μανία, παράνοια, κατάθλιψη, παραισθήσεις που εμφανίζονται ως σύνδρομο στο όργανο Καρδιά και επηρεάζουν το Shen.
